مقدمه
برنامه مالی سندی است بیانگر وضعیت مالی فعلی شخص، اهداف مالی بلندمدت و راهبردها و راهکارهایی برای دستیابی شخص به آن اهداف را ارائه می‌دهد. یک به بیانی دیگر، یک برنامه و طرح مالی وضعیت مالی فعلی و انتظارات و اهداف مالی بلندمدت فرد را ارزیابی می‌کند. برنامه مالی، می‌تواند به طور مستقل توسط خود شخص یا به کمک یک برنامه‌ریز و مشاور مالی معتبر نگاشته شود. چه به‌تنهایی و چه توسط برنامه‌ریز مالی، اولین قدم در ایجاد یک برنامه مالی نوشتن دستی روی کاغذ و مکتوب کردن آن است و یا باتوجه‌به پیشرفت تکنولوژی انجام محاسبات در برنامه اکسل است.
متن اصلی
نکات کلیدی
- یک برنامه مالی اهداف مالی بلندمدت یک فرد را مستند می‌کند و یک استراتژی برای دستیابی به آنها ایجاد می‌کند.
- این طرح باید جامع و درعین‌حال کاملاً فردی باشد تا موقعیت‌های شخصی و خانوادگی، میزان تحمل ریسک و انتظارات آینده فرد را منعکس کند.
- این طرح با محاسبه ارزش خالص دارایی فعلی و نقدینگی فرد شروع می‌شود و به یک استراتژی و تصمیم نهایی منجر خواهد شد.
مراحل انجام برنامه مالی:
1.محاسبه ارزش خالص دارایی
برای تعیین ارزش خالص فعلی خود، تمامی موارد زیر را فهرست کنید:
دارایی‌های شما: که می‌تواند شامل خانه، ماشین، مقداری پول نقد در بانک، پول سرمایه‌گذاری شده در یک طرح و هر چیز ارزشمند دیگری که مالک آن هستید باشد.
بدهی‌های شما: که می‌تواند شامل، بدهی وام دانشجویی، وام مسکن معوق، وام خودرو و یا بدهی به شخص و اشخاصی باشد.
فرمول محاسبه ارزش خالص اینگونه محاسبه می‌شود: کل دارایی فعلی شما منهای کل بدهی‌هایتان.
2.تعیین جریان نقدی
شما نمی‌توانید بدون اینکه بدانید پول شما کجا و چه زمانی خرج می‌شود، یک برنامه مالی ایجاد کنید. مستندسازی تراکنش‌های بانکی – یعنی تعیین جریان نقدینگی ورودی و خروجی – به شما کمک می‌کند تا بدانید هر ماه چقدر برای مایحتاج نیاز دارید، چقدر ممکن است برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری باقی بماند، و حتی تا جایی که امکانش وجود دارد اندکی یا مقدار زیادی هزینه‌ها را کاهش دهید. یکی از راه‌های انجام این کار این است که حساب‌جاری و صورت‌حساب‌های کارت اعتباری خود را بررسی کنید. در مجموع، تاریخچه و آرشیو نسبتاً کاملی از صورت‌حساب‌ها تهیه کنید.
اگر هزینه‌های شما در فواصل مختلف بسیار متفاوت است، بهتر است یک سال کامل را پشت سر بگذارید همه هزینه‌ها را در هر دسته حساب کنید و سپس بر عدد 12 تقسیم کنید تا برآورد ماهانه متوسط هزینه‌های خود را به دست آورید. به‌این‌ترتیب، نه هزینه ضروریات زندگی را دست‌کم می‌گیرید و نه بیش از حد به آن می‌پردازید و همچنین از هزینه‌های تعطیلات و هدایا و هزینه‌های متفرقه غافل نمی‌شوید.
همه مبالغی را که در طول یک سال برای هزینه‌های اولیه مسکن مانند پرداخت‌های اجاره یا وام مسکن، خدمات آب و برق، و حتی اثاثیه منزل پرداخت کرده‌اید، ثبت کنید. دسته‌هایی را برای غذا، پوشاک، حمل‌ونقل، بیمه پزشکی و هزینه‌های پزشکی که تحت پوشش بیمه نیستند اضافه کنید، سپس هزینه‌های خود را که برای سرگرمی، رستوران، سفر و تعطیلات انجام داده‌اید به طور جداگانه ثبت کنید. از ثبت هیچ هزینه‌ای ولو خرده خریدها چشم‌پوشی نکنید. همان‌طور که به سوابق مالی خود نگاه می‌کنید، دسته‌بندی هزینه‌های شخصی شما برجسته می‌شود. ممکن است یک سرگرمی گران‌قیمت یا یک حیوان خانگی دوست‌داشتنی داشته باشید. همه هزینه‌ها را مستند کنید.
هنگامی که تمام این اعداد را برای یک سال جمع کردید و سپس بر 12 تقسیم کردید، دقیقاً متوجه خواهید شد که جریان نقدی شما چقدر بوده است.
3.درنظرگرفتن اولویت‌های خود
هسته اصلی یک برنامه مالی، اهداف مشخص یک فرد است. این‌ها ممکن است شامل تأمین بودجه تحصیلات دانشگاهی برای کودکان، خرید خانه بزرگ‌تر، راه‌اندازی یک تجارت و کسب‌وکار، بازنشستگی به‌موقع یا به‌جاگذاشتن میراث باشد. هیچ‌کس نمی‌تواند به شما بگوید که چگونه این اهداف را اولویت‌بندی کنید. بااین‌حال، یک برنامه‌ریز مالی حرفه‌ای ممکن است بتواند به شما کمک کند تا یک برنامه پس‌انداز دقیق و سرمایه‌گذاری‌های خاص متناسب با خودتان را انتخاب کنید تا کمتر دچار اشتباه و زیان شوید.
مهم: عناصر اصلی یک برنامه مالی شامل یک استراتژی بازنشستگی، یک برنامه مدیریت ریسک، یک برنامه سرمایه‌گذاری بلندمدت، یک استراتژی کاهش مالیات و یک طرح دارایی است.
ملاحظات ویژه یک برنامه مالی
برنامه‌های مالی یک قالب مشخص ندارند. یک برنامه‌ریز مالی و اقتصادی شاخص و دارای مجوز می‌تواند برنامه‌ای را ایجاد کند که متناسب با شما و انتظاراتتان باشد و پس از برنامه‌ریزی شما را به ایجاد تغییراتی در کوتاه‌مدت ترغیب می‌کند تا کم‌کم و با اطمینان بتوانید گام‌های درست و اطمینان‌بخشی در مراحل مالی زندگی خود بردارید.
عناصر زیر باید در صورت لزوم موردتوجه و بازنگری قرار بگیرند:
استراتژی بازنشستگی: مهم نیست که اولویت‌های شما چیست، برنامه باید شامل استراتژی جمع‌آوری درآمد موردنیاز برای بازنشستگی شما باشد.
طرح جامع مدیریت ریسک: این طرح شامل بررسی بیمه عمر و از کارافتادگی، پوشش بیمه‌ای اموال و تلفات (بیمه آتش‌سوزی، تکمیلی، بیمه بدنه)، و بیمه حوادث طبیعی مثل سیل، زلزله و سوانح رانندگی است.
برنامه سرمایه‌گذاری بلندمدت: یک برنامه سفارشی بر اساس اهداف سرمایه‌گذاری خاص است و درجه ریسک سرمایه‌گذار را باتوجه‌به نوسانات بازار تعیین می‌کند.
استراتژی کاهش مالیات: استراتژی برای به‌حداقل‌رساندن مالیات‌بردرآمد شخصی تا حد مجاز توسط کد مالیاتی است.
طرح سوال
هدف از برنامه مالی چیست؟
یک برنامه مالی برای کمک به شما در استفاده بهینه از پول و دستیابی به اهداف مالی بلندمدت طراحی می‌شود، خواه زمانی که بخواهید فرزندان خود را به دانشگاه بفرستید، خواه بخواهید خانه بزرگ‌تر بخرید و دوران بازنشستگی راحتی را سپری کنید و از آن لذت ببرید و یا حتی بتوانید میراثی به‌جای بگذارید.
چگونه یک برنامه مالی بنویسم؟
همان‌طور که در ابتدای مقاله گفتیم می‌توانید خودتان یک برنامه مالی بنویسید یا از یک برنامه‌ریز مالی حرفه‌ای کمک بگیرید. برای گام نخست، ارزش خالص خود را محاسبه و عادات خرج کردن خود را شناسایی کنید. هنگامی که این موضوع مستند شد، باید اهداف بلندمدت را در نظر بگیرید و راه‌هایی برای دستیابی به آنها بیابید.
نتیجه‌گیری:
داشتن برنامه مالی سبب تسلط شما بر اوضاع مالی و داشتن حساب دخل و خرج‌هاست؛ اینکه بدانید در یک ماه چقدر درآمد دارید و چه هزینه‌هایی پرداخت می‌کنید و در نهایت برآورد کلی از هزینه‌های یک سال خود داشته باشید. برنامه‌ریزی مالی یک فرآیند پویا است و با انجام یک اقدام خاص پایان نمی‌یابد. شما باید تصمیمات مالی خود را به طور منظم ارزیابی کنید. بازبینی کامل امور مالی، حداقل یک بار در سال، ضروی است. شاید مشغله و درگیری فراوان، عدم مهارت در انجام این کار و نگاشتن و مستندسازی از جمله عوامل مهمی باشند که سبب شوند از این کار سر بازبزنید یا در نیمه رها کرده و از نوشتن غافل شوید پس هرگز از اهمیت و کمک یک مشاور مالی در این خصوص غافل نشوید.
چرا مرکز مشاوره اقتصادی ایرانیان؟
تیم این مرکز متشکل از کارشناسان امور مشاوره اقتصادی، مشاوره مالی و مشاوره سرمایه‌گذاری ، علوم سیاسی، ژئوپلیتیک، دیپلمات‌های سابق و کارشناسان منطقه‌ای هستند که در تلاش‌اند با شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها، فرصت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری مناسب برای مشتریان خود فراهم آورند.
